Αρκετές περιοχές της Ελλάδας, στις οποίες είναι εγκατεστημένες εταιρίες και βιομηχανίες, έχουν υποβληθεί σε εντατικούς ελέγχους προκειμένου να διαπιστωθούν τυχόν παραβάσεις και ενέργειες καταστροφικές προς το περιβάλλον. Στους ελέγχους αυτούς, αρωγός είναι οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος, οι οποίοι στελεχώνουν την Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (Ε.Υ.Ε.Π). Οι επιθεωρητές αυτοί μπορούν και διενεργούν αυτοψίες σε κάθε δημόσιο ή ιδιωτικό έργο ή δραστηριότητα που υπάγεται στις διατάξεις περί προστασίας του περιβάλλοντος ή επιβάλλεται για την αποτελεσματική άσκηση των αρμοδιοτήτων της. Επίσης, προβαίνουν σε ελέγχους και μετρήσεις, αλλά και στην συλλογή κάθε χρήσιμου στοιχείου, ενώ παράλληλα, οι αρμοδιότητες αυτής της υπηρεσίας είναι ανεξάρτητες και πάνω από τον έλεγχο οποιασδήποτε άλλης Αρχής.
Συγκεκριμένα, σε περίπτωση που διαπιστώνεται ρύπανση ή υποβάθμιση του περιβάλλοντος ή άλλη παράβαση από τις προβλεπόμενες στο άρθρο 30 του Ν. 1650/86 (ΦΕΚ 160 Α΄), όπως εκάστοτε ισχύει, η Ε.Υ.Ε.Π. ανάλογα με τη σοβαρότητα της παράβασης, εισηγείται την επιβολή προστίμου ως εξής:
· στον οικείο Νομάρχη, εφόσον το πρόστιμο ανέρχεται μέχρι 58.694 (περίπου 20.000.000 δραχμές)
· στον Γενικό Γραμματέα Περιφέρειας, εφόσον το πρόστιμο κυμαίνεται από 58.694 μέχρι 146.735 (περίπου 50 εκ. δραχμές).
· στον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ εφόσον το πρόστιμο υπερβαίνει τα 146.735
Για τον καθορισμό του ύψους του προστίμου θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη:
· Το είδος της ρύπανσης
· Το είδος του ρύπου
· Το μέγεθος της ρύπανσης
· Η ένταση των περιβαλλοντικών προβλημάτων της περιοχής
· Το είδος της περιοχής
· Το μέγεθος του έργου ή της δραστηριότητας
· Το ιστορικό του έργου ή της δραστηριότητας σε σχέση με προηγούμενες παραβιάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας κ.ά.
Σημειώνεται ότι για πρόστιμα ύψους άνω των 5.000.000 δραχμών (14.673,51) η προσφυγή κατά της πράξης επιβολής των προστίμων ασκείται ενώπιον του Τριμελούς Διοικητικού Εφετείου, το οποίο δικάζει σε πρώτο και τελευταίο βαθμό.
Πιο αναλυτικά, στην ευρύτερη περιοχή του Ασωπού ποταμού μέχρι και τον περασμένο Αύγουστο διαπιστώθηκαν περισσότερες από 50 παραβάσεις και επιβλήθηκαν πρόστιμα σε 20 εταιρίες, το συνολικό ύψος των οποίων ανέρχεται στα 1,4 εκατ. ευρώ. Οι περισσότερες από τις εταιρίες διαπιστώθηκε ότι ρυπαίνουν τον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής από την ανεξέλεγκτη απόρριψη των υγρών τους αποβλήτων.
Στην περιοχή της λίμνης Κορώνειας, μετά το πέρας της διαδικασίας εντατικών ελέγχων από το Σεπτέμβριο του 2006 μέχρι και το Νοέμβριο του 2007, επιβλήθηκαν επίσης πρόστιμα σε 20 εταιρίες, οι περισσότερες από τις οποίες είναι βαφεία, συνολικού ύψους 715.700 ευρώ. Έπειτα από εντατικούς ελέγχους στη ΔΕΗ ,και συγκεκριμένα στους σταθμούς της Μεγαλόπολης και της Κοζάνης, επιβλήθηκε πρόστιμο που ανέρχονταν στο 1.000.000 ευρώ, κυρίως για υπέρβαση του ωριαίου καθώς και ημερήσιου ορίου των εκπομπών διοξειδίου του θείου και των εκπομπών αιωρούμενων σωματιδίων. Πιο πρόσφατα, τον Ιανουάριο του 2008, η Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων Α.Ε , έλαβε πρόστιμο συνολικού ύψους 330.000 ευρώ, καθώς διαπιστώθηκαν πολλές παραβάσεις ως προς τις εγκεκριμένες μελέτες και την νομοθεσία.
Συνοψίζοντας, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι τα ποσά από τα πρόστιμα τα οποία επιβάλλονται στις εταιρείες με «παραβατική» συμπεριφορά απέναντι στην περιβαλλοντική πολιτική της Ελλάδας, δεν συγκεντρώνονται σε ένα Ταμείο για την Προστασία του Περιβάλλοντος, αλλά εντάσσονται στους ετήσιους προϋπολογισμούς της χώρας μας! Και αυτή είναι μία από τις αιτίες, οι οποίες συντελούν στη δημιουργία και συντήρηση ενός είδους «μαύρων τρυπών», όσον αφορά στος δυνατότητες χρηματοδότησης προγραμμάτων για την προστασία του περιβάλλοντος.
