Δευτέρα 19 Μαΐου 2008

Μιανμάρ. Πώς και Γιατί...


Μήπως όλοι μας θα πρέπει να αναρωτηθούμε εάν και κατά πόσο είμαστε υπεύθυνοι για την τεράστια καταστροφή μιας ξεχασμένης χώρας?
Όχι μόνο επιτρέπουμε άνθρωποι να ζουν υπό αυτές τις συνθήκες αλλά και χώρες όπως η Ινδία, η Κίνα και η Ρωσία σπονσοράρουν το καθεστώς της Μιανμάρ αφού επενδύουν τεράστια ποσά με στόχο την δημιουργία κέντρων μελετών ατομικής ενέργειας και την διεξαγωγή ερευνών για φυσικό αέριο.
Η καθεαυτή όμως καταστροφή (κυκλώνας Ναργκίς )όπως υποστηρίζει ο πρώην Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Αλ Γκορ αποτελεί τρανό παράδειγμα των συνεπειών που έχουν οι συνεχιζόμενες κλιματικές αλλαγές. Αναφέρει χαρακτηριστικά ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της θερμοκρασίας της θάλασσας. Οι αυξανόμενες όμως θερμοκρασίες της επιφάνειας των υδάτων του Ειρηνικού και του Ατλαντικού είναι αυτές που γεννούν τους κυκλώνες ή τυφώνες. Με άλλα λόγια αυτές είναι υπεύθυνες για την ολοένα σφοδρότερη και συχνότερη εμφάνιση του φαινομένου. Ήδη από την δεκαετία του 1970 έχει παρατηρηθεί η ενδυνάμωση του φαινομένου. Επιστήμονες υποστηρίζουν πως στο μέλλον οι τυφώνες θα γίνουν ισχυρότεροι με μεγαλύτερες μέγιστες ταχύτητες αέρα και ισχυρότερη βροχόπτωση.
Άραγε υπάρχει ακόμα χρόνος για να αποτρέψουμε την ολοκληρωτική καταστροφή του πλανήτη ή είναι πια πολύ αργά????

Οι αρνητές της περιβαλλοντικής κρίσης!!!

Μέσα στις ολοένα πληθαίνουσες φωνές τις περιβαλλοντικής κρίσης, τις ακαδημαϊκές αναλύσεις και τις δημοσιογραφικές φωνασκίες, έρχεται τώρα να προστεθεί μια νέα κατηγορία περιβαλλοντικών «ειδικών», οι λεγόμενοι αρνητές της περιβαλλοντικής κρίσης (climate change denialists). H συγκεκριμένη ομάδα –ή καλύτερα ρεύμα, τάση- κινείται γύρω από τους εξής ιδεολογικούς άξονες: α) ο πανικός γύρω από τις κρίσεις του περιβάλλοντος αποτελεί αποκύημα της μιντιακής φαντασίας, της οποίας raison detre είναι η προσέλκυση όλο και μεγαλύτερου κοινού. Αφού λοιπόν, σύμφωνα με τους τελευταίους, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης πριμοδοτούν το παιχνίδι με τις πιασάρικες, υστερικές και εύπεπτες ατάκες και περιγραφές σε βάρος των υπομονετικών, πολύπλευρων αναλύσεων, είναι λογικό επακόλουθο τα θέματα του περιβάλλοντος να παρουσιάζονται με τρόπο προφητικό, μεγαλόστομο και κινδυνολογικό! Β) το κλίμα δεν ισοδυναμεί με το άθροισμα των επί μέρους κι ανά περιοχή κλιματικών αλλαγών, συνθηκών και συνεπειών, αλλά με κάτι πιο σύνθετο. Σύμφωνα με αυτήν την λογική, λοιπόν, η τήξη των πόλων ή βύθιση παράκτιων περιοχών αποτελούν μεμονωμένα περιστατικά ενός απρόβλεπτου και αεικίνητου κόσμου!

“Το φαινόμενο του θερμοκηπίου δεν αποτελεί παγκόσμια κρίση”, αποφαίνεται το Ινστιτούτο Χάρτλαντ (http://www.heartland.org/) , μια συντηρητική οργάνωση προσκείμενη στο δεξιό λόμπυ, η οποία έγινε αποδέκτης μισού εκατομμυρίου δολλαρίων το διάστημα 1999-2005 από τον πετρελαϊκό γίγαντα Exxon. Μάλιστα, φτάνει να απαιτήσει την άμεση διακοπή όλων των προσπαθειών για την μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.1 Και σαν αυτό να μην είναι αρκετό, στις σχετικές έρευνες προστίθενται και οι υπεραισιόδοξοι, σύμφωνα με τους οποίους το διάστημα 2005-2015 η γη θα βιώσει μια σχετική ψύχρανση! Συγκεκριμένα, ένα γκρουπ επιστημόνων από την Γερμανία υποστηρίζει ότι η παγκόσμια άνοδος της θερμοκρασίας θα διακοπεί για αόριστο χρονικό διάστημα, κατόπιν ενδείξεων σχετικής έρευνας.2

1 http://stephenleahy.wordpress.com/2008/03/05/last-march-of-the-global-warming-denialists/

2http://www.ifm-geomar.de/index.php?id=4192&L=1


Ένας έρωτας που αργοσβήνει...

Κυριακή μεσημέρι. Εκατοντάδες Θεσσαλονικείς απολαμβάνουν τον καφέ τους στη Λεωφόρο Νίκης μόλις λίγα μέτρα από τα νερά του Θερμαϊκού. Λίγοι όμως γνωρίζουν μία ιστορία ενός πολύ μεγάλου έρωτα που γεννήθηκε και αργοσβήνει μπροστά στα μάτια τους...

Άλλοτε, ο Θερμαϊκός ήταν το στολίδι της Θεσσαλονίκης, θώπευε με την αρμύρα του το πρόσωπό της. Τα Σαββατοκύριακα του καλοκαιριού συνήθως άραζαν παρέα σε κάποιο από τα γραφικά ταβερνάκια της Κρήνης και έπιναν συντροφιά με τους γλάρους το κρασάκι τους. Όταν συναντούσαν τους φίλους τους, τους ψαράδες, που άπλωναν πιο πέρα τα δίχτυα τους, τους κερνούσαν και αυτούς κανένα ποτηράκι.

Έβλεπαν τα πράγματα με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Η Θεσσαλονίκη έβλεπε στο Θερμαϊκό να αντανακλώνται τα χρώματά της, τα φώτα της, η δόξα της. Στα νερά του καθρεφτίζονταν όλη η ιστορία της: ο αιώνιος ακοίμητος φρουρός της, ο Λευκός Πύργος και ο μέγας στρατηλάτης Αλέξανδρος που δεσπόζει επιβλητικός στην παραλία της. Ο Θερμαϊκός, ήταν άρρηκτα συνδεδεμένος με όλες της τις στιγμές. Ζήσανε μαζί την αίγλη της συμβασιλεύουσας του Βυζαντίου. Μπορεί να περάσαν περίπου 100 χρόνια από τότε που ο Βενιζέλος έδωσε εντολή απελευθέρωσης της πόλης, όμως εκείνος τα έφερνε ξανά και ξανά στη μνήμη του. «Ήταν», θυμήθηκε, «...26 Οκτωβρίου, του Αγίου Δημητρίου».

Είχε χρειαστεί να αντιμετωπίσουν μαζί και πολύ μεγάλες μπόρες, όπως τη μεγάλη πυρκαγιά του 1917, τη γερμανική κατοχή, το μεγάλο σεισμό του 1978. Παρέμεναν πάντα ενωμένοι σαν γροθιά. Ο Θερμαϊκός στεκόταν με κάθε τρόπο δίπλα στα προβλήματα της πόλης και εκείνη του το αντεπέδιδε με τη γλυκιά συμπεριφορά της. Είχαν γραφτεί πολλά τραγούδια για τους δυο τους. Για να μην σας τα πολυλογώ, η ζωή τους κυλούσε ήρεμα και αγαπημένα.

Όπως όμως συμβαίνει σε πολλές σχέσεις, κάποια στιγμή άρχισαν να παρουσιάζονται τα πρώτα προβλήματα. Στην αρχή υποτίμησαν τη σημασία τους και δεν έδωσαν κάποια ιδιαίτερη βάση. Θεώρησαν ότι οφείλονταν σε μία περίοδο έντασης και άγχους που διάνυαν και ότι όλα όσα συνέβαιναν ήταν αποτέλεσμα της κούρασης που είχε συσσωρευτεί.

Ο θυμόσοφος λαός μας συνιστά να μην αφήνουμε ποτέ για αύριο κάτι που μπορούμε να κάνουμε σήμερα και κάτι παραπάνω θα ξέρει... άσχετα που δεν συνηθίζει να το πράττει. Το να περιμένει κανείς ένα πρόβλημα να του χτυπήσει την πόρτα, του στερεί τη δυνατότητα επιλογής, αφού τον αναγκάζει να παραμείνει οχυρωμένος. Με άλλα λόγια για τα προβλήματα ισχύει ό,τι ισχύει και στο σκάκι: Η επίθεση είναι η καλύτερη άμυνα.

Στην περίπτωσή μας, όμως, οι εξελίξεις πρόλαβαν το ζευγάρι. Όταν και οι δύο αποφάσισαν να αντικρύσουν κατάματα την κατάσταση διαπίστωσαν έκπληκτοι ότι παρότι ζούσαν εικοσιτέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο στο ίδιο σπίτι «ως δια μαγείας» απουσίαζε κάθε ουσιαστική επικοινωνία μεταξύ τους. Ο ένας έμοιαζε να ανέχεται τον άλλο. Έφταιγε βλέπεις και η μεγάλη διαφορά του χαρακτήρα τους. Αυτός ήταν περισσότερο εγκρατής, ρεαλιστής και μετριοπαθής. Εκείνη διψούσε για αναγνώριση και φήμη.

Μια σχέση για να διατηρηθεί στο χρόνο απαιτεί τη φροντίδα και την αφοσίωση και των δύο πλευρών. Στην περίπτωση που συζητάμε όμως απαιτούνται και πολλές αμοιβαίες υποχωρήσεις. Το τελευταίο διάστημα κάτι είχε αλλάξει στη συμπεριφορά της Θεσσαλονίκης. Είχε γίνει απόμακρη και ψυχρή. Όχι, δεν είχε βρει κάποιον άλλο, όπως μάλλον υποθέτετε, άλλωστε εδώ που τα λέμε δεν της ήταν και τόσο εύκολο. Απλά αδιαφορούσε. Κοιτούσε μόνο την προσωπική της καλοπέραση, την κοσμική της ζωή, τα φώτα, τις συνεστιάσεις, τις καθημερινές δηλώσεις στα κανάλια, τις συνεχείς εμφανίσεις στα «παράθυρα». Πού χρόνος να ασχοληθεί και με το Θερμαϊκό; Έπρεπε και εκείνη να κοιτάξει την καριέρα της...

Εκείνον τον θεωρούσε δεδομένο και φρόντιζε ό,τι ήταν δυσάρεστο και ενοχλητικό για την ίδια, να το επωμίζεται αυτός. Έτσι, συνεχώς τον φόρτωνε με βιομηχανικούς ρύπους, λύματα βυρσοδεψείων, φυτοφάρμακα και άλλα πολλά επιβλαβή στοιχεία.

Μάζευε μάζευε όλα αυτά μέσα του ο Θερμαϊκός για πολλά χρόνια χωρίς να αντιδρά. Έκανε υπομονή σχεδόν τριάντα χρόνια γιατί κατά βάθος την αγαπούσε. Είναι μαζί από το 315 π.Χ., είχαν περάσει τόσα κι τόσα. Δεν είναι και εύκολο να πετάξεις μία ολόκληρη ζωή εν μία νυκτί στα σκουπίδια. Βαθιά μέσα του συντηρούσε την ελπίδα ότι θα άλλαζαν τα πράγματα, ότι εκείνη θα καταλάβαινε σύντομα τα σφάλματά της και όλα θα διορθώνονταν τελικά. Ύστερα θα άφηναν πίσω τους όλα αυτά και δεν θα υπήρχε τίποτα που να τους τα θυμίζει.

Κάπως έτσι πέρασαν μήνες, έγιναν χρόνια και τίποτα δεν φαινόταν να αλλάζει. Ή μάλλον, τα πράγματα άλλαζαν, πάντα όμως προς το χειρότερο. Οι ελπίδες του Θερμαϊκού είχαν διαψευσθεί πανηγυρικά και η θλίψη τον κυρίεψε. Από τη μεγάλη του στενοχώρια, αρρώστησε βαριά και άρχισαν να εκδηλώνονται οι πρώτες σοβαρές διαταραχές στην υγεία του. Σε μερικές περιοχές παρουσίασε ευτροφισμό, ενώ σε κάποιες άλλες το περιβάλλον είχε γίνει τόσο ακατάλληλο για τη διαβίωση οργανισμών. Τις ζώνες αυτές οι γιατροί τις χαρακτήρισαν ως «αζωϊκές».

Ο γάμος τους πήγαινε «κατά διαόλου», όπως συνηθίζουμε να λέμε σε παρόμοιες περιπτώσεις. Ξαφνικά τους κυρίεψε μεγάλος πανικός. Είχαν εντοπίσει το πρόβλημα αλλά όχι και τη λύση. Οι μεταξύ τους συζητήσεις δεν έφερναν κανένα αποτέλεσμα. Αντιθέτως, κατέληγαν μονίμως σε «ομηρικούς» καβγάδες. Για να καταλάβετε, οι φωνές τους ήταν τόσο δυνατές που ακουγόντουσαν από το Λιμάνι μέχρι την Περαία. Σε κάποιες στιγμές έντονου εκνευρισμού μάλιστα, ο Θερμαϊκός φούσκωνε, φουρτούνιαζε και ξέβραζε στην παραλία της σωρούς τα φύκια του για να την εξοργίσει.

Ο Λευκός Πύργος, από τους πλέον στενούς φίλους του ζευγαριού, που παρακολουθούσε χρόνια την κατάσταση, τους πρότεινε να επισκευτούν ένα σύμβουλο γάμου. Στην αρχή δεν έδειξαν ιδιαίτερη προθυμία, ωστόσο μην έχοντας κατά νου κάποια καλύτερη επιλογή σκέφτηκαν ότι δεν είχαν τίποτα να χάσουν και ότι ίσως να άξιζε τελικά τον κόπο μία προσπάθεια. Το ραντεβού κανονίστηκε για το επόμενο πρωϊνό, μιας και το θέμα δεν χωρούσε καμία άλλη αναβολή.

Όταν φτάσανε στο γραφείο του συμβούλου, χτυπήσαν διστακτικά το κουδούνι. Σκέφτονταν ότι σε λίγο θα εξέθεταν όλη τους την οικογενειακή ζωή σε έναν ξένο, μα ίσως και να ντρέπονταν για όσα είχαν να του πουν. Την πόρτα τους άνοιξε ένας γκριζομάλης φαλακρός κύριος με γυαλιά. Θα είχε αφιερώσει ατελείωτες ώρες για τη μελέτη των επιστημονικών του συγγραμμάτων. «Καθίστε» τους είπε, καθώς προχωρούσαν προς το καθιστικό. «Ευχαριστούμε» απάντησαν και οι δύο ταυτόχρονα. Ήταν η πρώτη φορά ύστερα από πολύ καιρό που συγχρονίζονταν σε κάτι, ακόμη και αν αυτό ήταν κάτι εντελώς ασήμαντο. Η ενστικτώδης αυτή αντίδραση εκείνη τη στιγμή πήρε μέσα τους συμβολικό χαρακτήρα.

Η συζήτηση κράτησε ατελείωτες ώρες με τις δύο πλευρές να ξεδιπλώνουν τα επιχειρήματά τους και τον σύμβουλο γάμου να ακούει πολύ υπομονετικά. Όμολογουμένως ήταν από τις πιο δύσκολες περιπτώσεις που είχε συναντήσει σε ολόκληρη την καριέρα του. Φύσαγε, ξεφύσαγε, πήγαινε πέρα δώθε, σκούπιζε το μετωπό του αλλά λύση δεν έβρισκε. Ξαφνικά χτύπησε το χέρι του στο τραπέζι και αναφώνησε: «Βιολογικός Καθαρισμός, αυτή είναι η λύση».

Τί σήμαινε όμως πρακτικά αυτό; Ο Βιολογικός Καθαρισμός ήταν μία πρωτοποριακή μέθοδος που μέσα από ορισμένες διαδικασίες θα τους επέτρεπε να αποβάλουν από το γάμο τους όλα εκείνα τα άσχημα στοιχεία που τον ταλαιπωρούσαν τόσα χρόνια. Θα καθάριζε δηλαδή τη σχέση τους από το χαλκό, τον ψευδάργυρο, το μόλυβδο και το χρώμιο που την είχαν επιβαρύνει.

Τα Μ.Μ.Ε. δεν θα μπορούσαν να μην παρακολουθούν στενά όλες αυτές τις εξελίξεις καθώς το ζευγάρι ήταν από τα πλέον επιφανή και η είδηση ενός επικείμενου χωρισμού είχε συγκλονίσει ολόκληρη την κοινωνία της πόλης. Κάμερες και δημοσιογράφοι συνοστίζονταν καθημερινά έξω από το σπίτι τους για μία μόνο δήλωση. Η Θεσσαλονίκη έβρισκε ενδιαφέρον σε όλα αυτά και δήλωνε μεγαλόστομα ότι επρόκειτο να αλλάξει άρδην τακτική και ότι θα τηρούσε στο εξής απαρέγκλητα όλες τις συστάσεις. Καθώς την ενδιέφερε πολύ η δημόσια εικόνα της, δεν ήθελε να την πλήξουν τυχόν άσχημα σχόλια για εκείνη που ίσως διέρρεαν στα δημοσιεύματα του τύπου.

Έτσι λοιπόν, έβαλε εμπρός το βιολογικό καθαρισμό. Στην αρχή προσπαθούσε να είναι συνεπής ή καλύτερα να φαίνεται... Όταν σταμάτησε η μεγάλη απήχηση του θέματος, ουσιαστικά σταμάτησαν και οι προσπάθειές της. Ήταν για ακόμη μια φορά γεμάτη υποσχέσεις, υποσχέσεις που παρέμειναν υποσχέσεις ακόμα και μετά το πέρας δεκαετιών.

Όπως καταλαβαίνετε, όλα αυτά συνετέλεσαν καθοριστικά στη ραγδαία επιδείνωση της υγείας του Θερμαϊκού. Λόγω της υψηλής συγκέντρωσης τοξικών ενώσεων όπως τα PCBs στον πνεύμονά του, μπροστά από την πλατεία Αριστοτέλους, εκδηλώθηκαν οξέα αναπνευστικά προβλήματα. Σύμφωνα με τις ιατρικές διαγνώσεις, τα τοξικά αυτά στοιχεία που είχαν συσσωρευτεί τόσο καιρό δεν ήταν καθόλου εύκολο να απομακρυνθούν.

Οι γιατροί από το Εργαστήριο Ελέγχου Ρύπανσης Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου που είχαν αναλάβει την παρακολούθηση της κατάστασής του, κατέληγαν πάντα στα ίδια συμπεράσματα. Οι συνεχείς εξετάσεις δεν έδειχναν κάποια βελτίωση ενώ στους διαδρόμους του νοσοκομείου ψιθυριζόταν ανεπίσημα ότι ήταν σχεδόν θαύμα που ζούσε ακόμα.

Τη δυσμενή αυτή ατμόσφαιρα επιβάρυνε ακόμη περισσότερο η άσχημη ψυχολογική κατάσταση στην οποία είχε περιέλθει. Είχε αρχίσει να νιώθει απομονωμένος. Κανένας δεν τολμούσε πλέον να βουτήξει στα νερά του και τα ψάρια με τα οποία έπιανε παλιά την κουβέντα, είχαν τώρα φύγει, φοβούμενα μήπως αρρωστήσουν και αυτά. Απέραντη μοναξιά!

Η Θεσσαλονίκη δεν είχε ακόμα πλήρη αίσθηση της επικινδυνότητας της κατάστασης. Δήλωνε ότι όλα θα πάνε καλά, αλλά αμελούσε να σκεφτεί ότι για να γίνει αυτό χρειαζόταν κατάλληλη χορήγηση της φαρμακευτικής αγωγής, και κυρίως αγάπη... Μόνο όταν τα πράγματα έφτασαν στο απροχώρητο άρχισε να ταρακουνιέται.

Μέχρι τότε, καθώς ήταν πολύ όμορφη και κοκέτα γυναίκα, φρόντιζε επιμελώς την εξωτερική της εμφάνιση και το ενδιαφέρον της στρεφόταν περισσότερο στο πώς θα αποκτήσει εντυπωσιακά στολίδια και κοσμήματα όπως το Μετρό, την περιβόητη «υποθαλάσσια αρτηρία», το νέο Δημαρχιακό Μέγαρο, τη Νέα Παραλία. Δεν ήθελε να αισθάνεται πια κατωτερότητα μπροστά στις ευρωπαϊες φίλες της.


Θα αναρωτηθεί κανεις, αφού δεν τα βρίσκουν, γιατι δεν χωρίζουν επιτέλους για να τελειώνουμε; Δυστυχώς τα πράγματα δεν είναι και τόσο απλά. Η σχέση τους θυμίζει έντονα το «εμείς μαζί δεν κάνουμε και χώρια δεν μπορούμε». Βλέπετε άλλωστε τί γίνεται με τα αντρόγυνα. Μετά από πολλά χρόνια γάμου, γκρινιάζουν ότι τάχα δεν αντέχουν άλλο τον συντροφό τους, ότι παραγνωριστήκανε οι δυο τους, ότι ήτανε λάθος που αποφάσισαν να ζήσουν μαζί, αλλά φυσικά ούτε λόγος για διαζύγιο. Ούτε να το διανοηθούν δε θέλουν. Αναπτύσσεται, όπως και να το κάνουμε μία σχέση «εξάρτησης». Και αν ο έρωτας φθείρεται με τον καιρό, τη θέση του καταλαμβάνει ένα ισχυρότερο συναίσθημα, η αγάπη.

Αυτά σκεφτόταν η Θεσσαλονίκη εκείνο το ήρεμο μεσημέρι της Κυριακής. Ένιωσε να την πληγώνει και την ίδια αυτή η κατάσταση, ένιωθε να έχει χάσει κάτι από την παλιά της γοητεία και άρχισε να αναπολεί τις όμορφες εποχές που όλοι τους ζήλευαν που ήταν τόσο ωραίο ζευγάρι και ήθελαν να τους μοιάσουν. Στις φωτογραφήσεις δεν πήγαινε ποτέ μόνη, πάντα τους καλούσαν μαζί με το Θερμαϊκό.

Δεκάδες σκέψεις περνούν από το μυαλό της αστραπιαία:

Ποιος θα της δίνει ένα ποτήρι δροσερό νερό στις μέρες του καύσωνα;

Ποιος θα την βγάζει μία βόλτα «παρά θίν’ αλός» τις κρύες νύχτες του χειμώνα;

Τι θα γίνει αν όλα του τα ψάρια πεθάνουν;

Οι ψαράδες της, τί θα απογίνουν;

Τι θα γίνει με τόση μόλυνση;

Σε τι περιβάλλον τέλος πάντων θα μεγαλώσουν τα παιδιά της;

Πώς άφησε τα πράγματα να φτάσουν ως εδώ;

«Όχι» αναφώνησε και όλοι γύρισαν ξαφνικά και την κοίταξαν, δεν πρέπει να φτάσουν στο διαζύγιο...

Κυριακή μεσημέρι. Εκατοντάδες παιδιά της Θεσσαλονίκης και του Θερμαϊκού απολαμβάνουν τον καφέ τους στη Λεωφόρο Νίκης μόλις λίγα μέτρα από τα νερά του Θερμαϊκού. Τώρα γνωρίζουν πόσο σημαντικό είναι και για εκείνους να σωθεί αυτός ο γάμος...