Δευτέρα 12 Μαΐου 2008

Εκπαιδεύοντας τα παιδιά να νοιάζονται και να αγαπούν το περιβάλλον

Η περιβαλλοντική εκπαίδευση, σύμφωνα με τον ορισμό της UNESCO, είναι μια διαρκής διαδικασία μέσω της οποίας τα άτομα και οι κοινωνικές ομάδες θα συνειδητοποιήσουν το περιβάλλον τους και θα αποκτήσουν τις γνώσεις, τις αξίες, τις ικανότητες, την εμπειρία και τη θέληση που θα τους επιτρέψουν να δράσουν ατομικά και συλλογικά με σκοπό την επίλυση των σημερινών και μελλοντικών προβλημάτων του περιβάλλοντος.
Η Π.Ε. δεν είναι ένα συγκεκριμένο μάθημα αλλά μια εκπαιδευτική διαδικασία με διεπιστημονικό χαρακτήρα. Απαιτεί την ενεργητική συμμετοχή των μαθητών, περιλαμβάνει απλές και σύνθετες δραστηριότητες, λαμβάνοντας υπόψιν τα ενδιαφέροντα των μαθητών.
Στα τέλη της δεκαετίας του ΄60 -αρχές της δεκαετίας του ΄70- δεν είχε αναπτυχθεί περιβαλλοντικό κίνημα στην Ελλάδα, όπως είχε συμβεί σε άλλες χώρες, γιατί δεν συνέτρεξαν συγκυρίες ανάλογες με του εξωτερικού. Αιτία ήταν το χαμηλό επίπεδο εκβιομηχάνισης της χώρας και οι πολύ αργοί ρυθμοί αναπτυξής της.
Στην Ελλάδα ο όρος Π.Ε. άρχισε να χρησιμοποιείται μετά το ΄76. Από το 1913 είχε καθιερωθεί ήδη η σύνδεση περιβάλλοντος και εκπαίδευσης στο δημοτικό με την εισαγωγή του μαθήματος «ΠΑΤΡΙΔΟΓΝΩΣΙΑ», το οποίο διδάχθηκε για περίπου 70 χρόνια. Το 1964 στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο σχεδιάστηκε το μάθημα «ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ», αλλά η προσπάθεια διακόπηκε λόγω δικτατορίας. Τα χρόνια που ακολούθησαν όμως έγιναν συστηματικότερες προσπάθειες στον τομέα της Π.Ε., οργανώθηκαν σεμινάρια σε διάφορα μέρη της χώρας και άρχισε η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Ενώ από το ΄84-΄85 εισήχθη και επίσημα στις 4 πρώτες τάξεις του δημοτικού το μάθημα «ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ». Στόχος της Π.Ε. είναι να διαπλάσσει τους σημερινούς μαθητές και αυριανούς πολίτες περιβαλλοντικα υπεύθυνους. Για το λόγω αυτό πραγματοποιούνται σήμερα διάφορα προγράμματα διάρκειάς 3-5 μήνες στα οποία συμμετέχουν μαθητές και δάσκαλοι-καθηγητές. Ταυτόχρονα το Υπουργείο Παιδείας έχει καθιερώσει εκπαιδευτικούς περιπάτους και επισκέψεις σε βιότοπους, δρυμούς, μουσεία φυσικής ιστορίας και μέρη με γενικότερο περιβαλλοντικό ενδιαφέρον, καθώς επίσης και 4μερές εκδρομές σε διάφορα μέρη της χώρας με σκοπό την παρατήρηση και καταγραφή δεδομένων για το οικοσύστημα των περιοχών αυτών. Για όλα αυτά βέβαια απαιτείται συνεργασία όλων των αρμόδιων φορέων και συνεπής οικονομική βοήθεια από το κράτος, καθώς επίσης και προσαρμογή των εκπαιδευτικών προγραμμάτων στις ατομικές δεξιότητες των μαθητών.

Δράση Ξένων Πανεπιστημιακών Κοινοτήτων πάνω στα Περιβαλλοντικά Θέματα

Την εποχή των ραγδαίων κλιματολογικών αλλαγών που συντελούνται στον πλανήτη μας και που προκαλούν την γενική αμηχανία και φόβο όλων των κατοίκων της γης, μια νέα δύναμη αναφύεται, για να δηλώσει την παρουσία της εν τω μεσω αυτών των αρνητικών εξελίξεων
Πρόκειται για τη δύναμη των νιάτων όλων των χωρών οι οποίοι ενωμένοι δρουν και αντιμετωπίζουν τους κινδύνους που πλήττουν τον πλανήτη μας.Μέσω των πανεπιστημίων τους, οι νέοι όλου του κόσμου, εμπλέκονται ζωηρά στις δραστηριότητες των κοινοτήτων τους και με τη δράση τους φροντίζουν για τη διαφύλαξη της εθνικής μας κληρονομιάς και μεταφέρουν ένα αισιόδοξο μήνυμα στους συνομιλητές τους.
Ενδεικτικά, παρουσιάζεται η δράση ορισμένων πανεπιστημιακών κοινοτήτων του κόσμου.
Το πανεπιστήμιο του Τορόντο στον Καναδά έχει λάβεια ευρεία δράση για την προστασία του περιβάλλοντος με την προτότυπη δημιουργία του τμήματος «συμβουλευτική επιτροπή περιβαλοντικης προστασίας» το οποίο επιδιώκει να υλοποιήσει προγράμματα όπως ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον, διατήρηση και συνετή χρήση των φυσικών πόρων και σεβασμό για την βιοποικιλότητα.
Το πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στις Ηνωμένες Πολιτείες αποτελεί επίσης θερμό υποστηρικτή του περιβάλλοντος και η δράση του εκτείνεται στο πρόγραμμα “Air-Act-clean water Act” που έχει ως στόχο τη μείωση της χρήσης επικίνδυνων υλικών στο περιβάλλον.
Επίσης εξιέπαινες προσπάθειες γίνονται στη γειτονική Σερβία, στο πανεπιστήμιο Νovi sad το οποίο δίνει έμφαση στη συνεχή βελτίωση των μεθόδων διδασκαλίας στα περιβαλλοντικά θέματα και τη χρήση τεχνολογικών καινοτομιών που δε διαφέρουν σε τίποτα απο εκείνες των ανεπτυγμένων Ευρωπαικών χωρών προκειμένου να παρέχει τις σωστές προυποθέσεις για προστασία της φύσης απο τις επόμενες γενιές.
Τέλος, στην Κίνα, εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων, το πανεπιστήμιο διοργανώνει ένα πρωτότυπο διαγωνισμό ζωγραφικής κιμουμένων σχεδίων με θέμα το πράσινο, πρόγραμμα με ευρεία απήχηση στους φοιτητές.